این عروسک‌ها یکی از پرفروش‌ترین و محبوب‌ترین اسباب‌بازی‌ها در سراسر جهان هستند که محصول شرکت چینی پاپ مارس، با گوش‌های تیز و چهره خاص، پدیده‌ای جهانی شد. در ایران، گردش مالی آن به ۷۰۰ میلیارد تومان رسیده است. این پدیده نشان‌دهنده خلأ بازار سرگرمی و اسباب‌بازی داخلی است.
اما عروسک لبولبو (L.O.L. Surprise!) چیست؟
LOL مخفف “Lots of Layers” یا “Lots of Love” است. مفهوم اصلی این عروسک‌ها سورپرایز و غافلگیری است. هر محصول در چندین لایه بسته‌بندی شده که کودک باید آنها را باز کند تا آیتم‌های مختلف و در نهایت خود عروسک اصلی را کشف کند.
شرکت سازنده این عروسک پاپ مارت
پاپ مارت یک شرکت چینی است که در سال ۲۰۱۰ توسط وانگ نینگ در پکن تأسیس شد. این شرکت با تمرکز بر تولید اسباب‌بازی‌های کلکسیونی و به‌ویژه فیگورهای Blind Box، به یک غول صنعتی تبدیل شد. مدل کسب‌وکار نوآورانه این شرکت بر پایه جعبه‌های غافلگیری استوار است که در آن خریدار تا قبل از باز کردن جعبه از محتوای آن اطلاع ندارد. این استراتژی بر پایه مکانیسم‌های روانشناختی مانند “هیجان کشف” و “تمایل به تکمیل مجموعه” عمل می‌کند و مصرف‌کنندگان را به خریدهای مکرر ترغیب می‌نماید. در سال ۲۰۲۰، این شرکت در بورس اوراق بهادار هنگ‌کنگ ثبت شد و هم‌اکنون بیش از ۵۰۰ فروشگاه در ۳۰ کشور جهان دارد.
کاسینگ لانگ خالق خلاق لبوبو
کاسینگ لانگ (متولد ۱۹۷۲) یک هنرمند اهل هنگ‌کنگ است که در بلژیک زندگی می‌کند. او از کودکی به طراحی هیولاها و موجودات خیالی علاقه داشت و اولین طراحی‌های لبوبو را در دفتر نقاشی دوران نوجوانی خود کشید. لانگ initially as an illustrator کار کرد و در سال ۲۰۰۳ برنده جایزه تصویرگری برای کتاب “Mama is Weg” شد. طراحی‌های او تلفیقی از معصومیت کودکانه و عناصر اساطیری است و از کتاب‌های فولکلور شمال اروپا و رمان‌های ووشیا الهام گرفته است.
ویژگی‌های منحصر به فرد
۱- باز کردن لایه‌ها (Unboxing): هر عروسک داخل یک توپ پلاستیکی چندلایه (که شبیه یک توپ تخم‌مرغی بزرگ است) قرار دارد. کودک لایه‌های مختلف را یکی پس از دیگری باز می‌کند تا به حدود ۱۰-۷ سورپرایز مختلف برسد. این آیتم‌ها می‌توانند شامل:
· خود عروسک اصلی
· لباس‌های مختلف
· کارت کلکسیونی
· یک بطری آب یا دیگر اکسسوری‌ها
· برچسب (استیکر)
· و سایر لوازم کوچک باشد.
۲-تنوع بسیار بالا: این عروسک‌ها در سری‌های (Series) مختلفی تولید می‌شوند (مثلاً Series 1, Series 2, O.M.G. و غیره). هر سری چندین عروسک متفاوت با تم، استایل و شخصیت منحصر به فرد دارد. برخی کمیاب‌تر و خاص‌تر هستند.
۳- واکنش به آب (Water Reveal): یکی از جذابیت‌های خاص برخی از مدل‌ها این است که وقتی عروسک را در آب سرد فرو می‌برید، رنگ مو یا بدن آن تغییر می‌کند یا طرح‌های پنهانی روی آن ظاهر می‌شود!
۴-اشک ریختن (Tears of Joy): اگر به عروسک آب بدهید، از چشمانش اشک (معمولاً به شکل قلب یا ستاره) بیرون می‌آید!
انواع محصولات L.O.L. Surprise!
· توپ های اصلی (Core Ball): رایج‌ترین نوع که همان توپ چندلایه است.
· عروسک‌های بزرگ (O.M.G. – Outrageous Millennial Girls): این عروسک‌ها بزرگ‌تر هستند، مفصل‌های حرکتی دارند و بسیار شیک و با جزئیات طراحی شده‌اند.
· خانه عروسک (L.O.L. Surprise House): خانه‌های بزرگ چندطبقه برای بازی با تمام عروسک‌ها.
· ماشین و وسایل نقلیه
· اسباب‌بازی‌های مختلف دیگر مانند پازل، کیف و…
چرا اینقدر محبوب شده‌اند؟
· عنصر غافلگیری: حس کنجکاوی و انتظار برای دیدن چیزی که داخل بسته است، برای کودکان بسیار هیجان‌انگیز است.
· کلکسیونی بودن: کودکان را تشویق می‌کند تا سری‌های کامل را جمع‌آوری کنند.
· تنوع و شخصیت‌پردازی: هر عروسک داستان، استایل و شخصیت خاص خود را دارد که به بازی کودک عمق می‌بخشد.
ویژگی‌های لبوبو و تایکوکو
لبوبو و تایکوکو (Tycoco) دو شخصیت اصلی از مجموعه The Monsters هستند. لبوبو یک شخصیت مونث با ویژگی‌های بازیگوش و کنجکاو است، در حالی که تایکوکو یک شخصیت مذکر با ظاهری آرام‌تر و متفکرانه ترسیم شده است. این دو شخصیت یک داستان عاشقانه را در دنیای خیالی The Monsters تجربه می‌کنند که توسط هواداران و خالق اثر بسط داده شده است. طراحی این شخصیت‌ها intentionally مبهم است تا امکان تفسیرهای مختلف را فراهم کند، اما جنسیت آنها رسماً توسط خالق تأیید شده است.
برجستگی لبوبو در مقایسه با تایکوکو
لبوبو در مقایسه با تایکوکو از محبوبیت و شناخت بیشتری برخوردار است که می‌توان آن را به عوامل متعددی نسبت داد: طراحی متمایز و جذاب‌تر لبوبو، استراتژی بازاریابی متمرکز پاپ مارت بر روی این شخصیت، و حمایت سلبریتی‌های بین‌المللی مانند لیسا از گروه بلکپینک که عکس‌های متعددی با لبوبو در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده است. علاوه بر این، لبوبو به عنوان نماد اصلی مجموعه The Monsters در نظر گرفته می‌شود و بیشترین سهم از محصولات تولید شده را به خود اختصاص داده است.
ابعاد پنهان فرهنگی-اجتماعی
پدیده لبوبو فراتر از یک اسباب‌بازی ساده، به یک نماد فرهنگی تبدیل شده است که نشان‌دهنده تغییر در الگوهای مصرف و ارزش‌های فرهنگی در عصر جهانی شدن است. این عروسک نمایانگر گذار از مصرف کالاهای کاربردی به مصرف کالاهای تجربه‌محور است که هیجان و لذت روانی را به استفاده عملی ترجیح می‌دهد. از منظر اجتماعی، لبوبو به بخشی از هویت فرهنگی نسل جوان تبدیل شده که به دنبال بیان individuality خود از طریق انتخاب‌های مصرف هستند.
تأثیرات اقتصادی و گردش مالی
طبق آمار ارائه شده، پدیده لبوبو تأثیرات اقتصادی قابل توجهی داشته است. تنها در ایران، بیش از یک میلیون نسخه از این عروسک فروخته شده و گردش مالی آن به ۷۰۰ میلیارد تومان رسیده است. در سطح جهانی، فروش لبوبو طی ۵ سال اخیر ۷۰ برابر رشد داشته و به موتور اصلی درآمد پاپ مارت تبدیل شده است. درآمد شرکت از ۱۱۶ میلیون دلار در سال ۲۰۲۰ به حدود ۱٫۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۵ رسیده است. این آمار نشان‌دهنده قدرت اقتصادی صنایع خلاق در عصر حاضر است.
تأثیرات منفی بر فرهنگ ایرانی-اسلامی
ورود لبوبو به بازار ایران با توجه به دارا بودن تم عاشقانه بین لبوبو و تایکوکو، می‌تواند تأثیرات فرهنگی خاصی داشته باشد. از آنجا که فرهنگ ایرانی-اسلامی بر حفظ حریم‌های روابط جنسیتی تأکید دارد، نمایش آشکار چنین روابطی می‌تواند به تدریج منجر به کمرنگ شدن مرزهای ارزشی شود. علاوه بر این، مدل تجاری Blind Box که بر پایه خریدهای مکرر و تکمیل مجموعه استوار است، می‌تواند به ترویج مصرف‌گرایی افراطی و اعتیاد به خرید در میان نوجوانان و جوانان منجر شود.
فرصت‌ها و تهدیدها برای ایران
این پدیده همزمان هم فرصت‌ها و هم تهدیدهایی را برای ایران به همراه دارد. از جمله فرصت‌ها می‌توان به الهام‌بخشی برای صنایع خلاق داخلی اشاره کرد که می‌توانند با الهام از این موفقیت، شخصیت‌های بومی مبتنی بر فرهنگ ایرانی-اسلامی خلق کنند. همچنین می‌تواند به ایجاد اشتغال در زمینه طراحی و تولید اسباب‌بازی‌های فکری منجر شود. از جمله تهدیدها می‌توان خروج ارز از کشور بهدلیل واردات این محصولات، تضعیف صنایع داخلی، و کمرنگ شدن هویت فرهنگی بومی در برابر نمادهای فرهنگی بیگانه اشاره کرد.
اما در پایان باید گفت که: پدیده لبوبو نمایانگر تحولی عمیق در صنایع فرهنگی و الگوهای مصرف در عصر جهانی شدن است. این عروسک نه تنها یک کالای مصرفی، بلکه یک نماد فرهنگی است که ارزش‌ها، آرزوها و هویت نسل جوان را بازتاب می‌دهد. برای ایران، این پدیده همزمان هم فرصت و هم تهدید محسوب می‌شود. مدیریت هوشمند این پدیده نیازمند سیاست‌گذاری فرهنگی دقیق، حمایت از تولیدات بومی، و ارتقای سواد رسانه‌ای خانواده‌ها است. آینده این پدیده در ایران به توانایی ذی‌نفعان مختلف در بهره‌گیری از فرصت‌ها و مدیریت تهدیدها بستگی خواهد داشت.
نویسنده: نگین ساراسی کارشناس ارشد علوم ارتباطات
این خبر را به اشتراک بگذارید :